Grenzen zijn belangrijk, ze geven immers kaders en maken je sterk. Grenzen geven spelregels en speelruimte weer, waarbinnen je controle en greep houdt. Een grens zegt: ‘tot hier, en niet verder.’ Dat schept duidelijkheid en tegelijkertijd ook veiligheid, want iedereen weet hoe ver je kunt of wilt gaan en waar hij/zij zich aan moet houden bij jou.
Grenzen stellen is erg belangrijk, niet alleen voor jezelf, ook voor anderen. Grenzen geven aan wat er wel en/of niet van je verwacht wordt op het werk. Jouw eigen grenzen geven aan wat je zelf wel en/of niet (meer) wilt of aankunt. Je blijft binnen de kaders van je werk (jouw functie en verantwoordelijkheid) en ook jouw eigen kaders (jouw waarden en normenpatroon, jouw belastbaarheid en weerbaarheid).
Als je over je grenzen heen gaat geeft dat problemen met als gevolg: stress.
Niemand is onuitputtelijk. Als je over je grens heen gaat houd je geen rekening met jezelf en dat heeft altijd gevolgen.
Er zijn genoeg voorbeelden te vinden van te veel over je grenzen gaan:
- Je neemt telkens je werk mee naar huis, terwijl je dat niet wilt.
- Je hebt het gevoel achter de feiten aan te lopen, en je lichaam verkrampt.
- Je loopt over van vermoeidheid, maar je gaat door.
Als je je grenzen overschrijdt ontstaan er stressklachten. Een enkele keer of voor een korte periode over je grenzen heen stappen hoeft geen schadelijke gevolgen te hebben. Ga je echter langdurig over jouw grenzen heen, dan kun je oververmoeid raken, met verschillende lichamelijke- en geestelijke klachten tot gevolg. Je gaat minder lekker in je vel zitten en er ontstaan stressklachten. Uiteindelijk kun je burn-out raken en dan ben je verder van huis.
Een valkuil is dat je vaak niet weet waar je grenzen liggen als je ze nog niet bent tegen gekomen. Veel mensen zijn zich niet of onvoldoende bewust van hun eigen grenzen, dus gaan ze telkens maar door. Ook kan het zijn dat je nooit hebt geleerd om je grenzen aan te voelen of grenzen serieus te nemen, waardoor je ze niet stelt.
Dan moeten grenzen eerst overschreden worden, om ontdekt te worden. Je treft dan een grens aan, omdat je er tegen aan loopt. Het is vervelend dat je eerst tegen een grens moet aanlopen, voordat je weet waar de grens ligt. Dan moet je achteraf handelen en veel mensen laten het er dan bij zitten.
Nog een ander welbekende valkuil is dat je je eigen gevoelens negeert. Je bent bijvoorbeeld zo gewend om jouw gevoelens te vergelijken met die van anderen en je daaraan af te meten, dat je jezelf voortdurend op de tweede plaats zet. Je ontkent het belang van jouw eigen gevoelens en neemt de ander als uitgangspunt.
Dus het is belangrijk je grenzen te leren kennen. Pas als je bewust bent van het feit dat je geen grenzen herkent of stelt, kun je aan de gevolgen daarvan werken. Word je dus eerst bewust van wat er speelt. Hieronder is een stappenplan opgenomen om je hierbij te helpen. Mocht de oorzaak dieper liggen, dan kan een juiste coach vaak ook een uitkomst bieden.
Welke concrete stappen kunt je nemen om jouw grenzen te leren kennen?
- Luister naar je gevoelens, intuïtie en eigen gedachten. Wat ervaar je bij een bepaalde situatie? Wat zijn de eerste gedachten die er bij je opkomen? Welke gevoelens spelen er nu een rol? Wat is je eerste impuls?
- Wees alert op momenten van boosheid en/of irritatie. Voel je je boos of geïrriteerd, let dan voornamelijk op de gedachten en gevoelens die bij een dergelijke situatie opkomen. Neem deze gedachten en gevoelens serieus, negeer ze niet!
- Kijk ook naar jezelf als je je verdrietig voelt. Ook verdriet is een signaal dat iets je raakt. Dus wederom, wat zijn je gedachten en gevoelens?
- Haal enkele keren diep adem, neem afstand van de situatie en probeer te begrijpen wat er is gebeurd. Wat is er zojuist gebeurd dat je zo boos of verdrietig bent geworden? Wat of wie heeft je zo geraakt? Waar ben je het niet mee eens of stuit je tegen de borst? Wat kan of wil je niet in deze situatie?
- Probeer te onderscheiden welke grens er zojuist is overschreden. In een situatie als deze, waarbij jouw emoties naar boven komt, is er overduidelijk een grens overschreden. Hier ben je het niet mee eens. Je vindt het niet aanvaardbaar. Onderzoek wat dit precies was. Kijk naar je waarden en normen, naar overtuigingen die je hebt.
- Spreek dit uit naar de ander. Houd je niet in, maar zeg hoe jij in deze situatie staat. Blijf bij jezelf, maar sta open voor de ander.
- Voor jezelf gaan en je grenzen stellen maakt je sterk en geeft je zelfvertrouwen. Je neemt jezelf serieus en neemt je ruimte in. Dan sta je in je kracht.
Grenzen stellen geeft je dus kracht en zelfvertrouwen. Grenzen zeggen iets over jou en je normen, je waarden en je overtuigingen. Ze geven je eigenheid en maken je sterk. Grenzen zijn dus broodnodig.
Leuk als je een reactie geeft op mijn blog.
© www.ligtpunt.nl | Nell van de Ligt. Alle rechten voorbehouden. Wil je dit artikel gebruiken in een tijdschrift, nieuwsbrief of op een website. Dat kan zolang je de copyright en een werkende link naar mijn site opneemt.